27.11.2013 (środa)

Plan:

1. przyroda

2. j. polski

3. wf

4. religia

5. historia

6. wiedza o społeczeństwie

7. wiedza o społeczeństwie

 

Przyroda

Temat: GPS - świat na wyciągnięcie ręki.

GPS - z ang. globalny system pozycjonowania
   

Tradycyjnie czytaliśmy podręcznik (strony 182-184). Trzeba umieć określać długość i szerokość geograficzną.
   

Praca domowa: Określ położenie geograficzne Łowicza (wyjaśnienie znajduje się na s. 184).

11.12.2013 (w środę) piszemy klasówkę.
   

Polski

Juliusz Słowacki, Kordian

1931 - powstanie listopadowe

1932 - wydanie Dziadów części III Mickiewicza

1833 - powstanie Kordiana Słowackiego, będącego jednocześnie naśladownictwem i odwróceniem Dziadów III

1834 - wydanie Kordiana (anonimowo - Kordiana wzięto za dzieło Mickiewicza)

Kordian to imię stworzone przez Słowackiego (tak jak Grażyna przez Mickiewicza). Geneza imienia:

• przestawione litery w imieniu Konrad,
• łac. cor (odmieniony wyraz: cordis) - serce jako siedlisko uczuć.

      

Scena I

Przygotowanie

- podłoże dalszej akcji
- scena faustyczna

Czas akcji: 31 XII 1799

Słowacki chciał zbudować napięcie poprzez umieszczenie akcji w ostatnim dniu stulecia, ale się chłopak trochę sypnął, bo ostatni rok XVIII wieku to rok 1800.

  

millenaryzm - wiara w przełom, mający dokonać się wraz z nadejściem nowego stulecia bądź tysiąclecia

  

Celem spotkania szatanów jest stworzenie przywódców powstania listopadowego.

***    

"Godzina, której żaden człowiek
Dwa razy w życiu nie słyszy."

Chodzi o moment przełomu stuleci (dawniej średnia wieku była niższa, ludzie zazwyczaj nie dożywali stu lat). Słowa te zostają wypowiedziane przez szatana - na przemianę szykują się nie tylko ludzie, ale również świat metafizyczny.

***  

"Szatani!

(Błyska dziesięć razy i dziesięć tysięcy szatanów spada.)"

Niesceniczność - Kordian jest bardziej niescenicznym dramatem niż Dziady, część III.

***  

"SZATAN

Nie widać Mefistofela?

ASTAROTH

Zaszedł na grób przyjaciela,

Na grobie Twardowskiego odmawia pacierze."

• paradoks: diabeł odmawiający pacierze za duszę. Widać tu cechę charakterystyczną twórczości Słowackiego: jego dzieła są pisane z przymrużeniem oka,
• intertekstualność: nawiązanie do ballady Pani Twardowska Mickiewicza, który z kolei wykorzystał polskie legendy (później pojawiają się także nawiązania do dramatów Goethego i Byrona).

***   

"SZATAN
Już nie znajdziesz cichego wśród Niemców doktora,
Po szwajcarskich się górach nie snują Manfredy
I mnichy długim postem po celach nie chudną.
Więc obłąkaj jakiego żołnierza."

Antycypacja - wyprzedzenie akcji, zapowiadanie przyszłych wydarzeń - Kordian jest żołnierzem obłąkanym przez szatana (chce zabić cara, trafia do domu dla psychicznie chorych).
  
Predykcja - przepowiadanie przyszłych wydarzeń, spełniające funkcję proroctwa (termin podany przy okazji, nieodnoszący się do powyższego cytatu).

***  

Przygotowanie jest sceną faustyczną. Dowodem na to jest występowanie w niej Mefistofela, który, tak jak w Fauście, jest wysłannikiem szatana na ziemi.
  
Stosunek Słowackiego do wydarzeń historycznych (powstania listopadowego)
Kordian jest kpiną z historii - zdaniem Słowackiego sytuacja podczas powstania była śmieszna, dlatego przedstawił ją jako garnek (jak to pani ładnie określiła: zupa narodowa). Jego postawa nie wynika z lekceważenia losów ojczyzny. Przedstawia wizję kreacyjną - Polacy są narodem biernym, ktoś za nich decyduje (nie jest to Bóg, ale diabeł).
   

Krytyka Polaków w Przygotowaniu

gen. Józef Chłopicki 
Etymologia nazwiska: chłop 

"SZATAN
Stary - jakby ojciec dzieci,
Nie do boju, nie do trudu;
Dajmy mu na pośmiewisko
Sprzeczne z naturą nazwisko,
Nazwijmy od słowa ludu,
Kmieciów, czyli nędznych chłopów.
Teraz, jak z niebieskich stropów,
Rzućcie wodza ludziom biednym."

Zarzuty:

• jest pozbawiony energii, zmanierowany,
• nie chce współpracować z niższą warstwą społeczną ("[...] Sprzeczne z naturą nazwisko."),
• za stary na dowódcę - konserwatysta, anachroniczny, nie przystaje do sytuacji powstania listopadowego.

***    

Adam Jerzy Czartoryski

Etymologia nazwiska: czart

"SZATAN

Wrzucić do kotła dyjament,

Dyjament w ogniu topnieje;

Wylać sekretny atrament

Z Talleyranda kałamarza,

Co w niewidzialność blednieje

Od okularów rozsądku...

I dąć w kocioł... w kotła wrzątku

Obaczemy, co się stwarza.

DIABLI

Już gotowy! Mimo czary

Wyszedł jakiś człowiek godny,

Złe w tym kotle były wary,

Płyn za rzadki lub za chłodny.

SZATAN

To nic - to nic! Takich trzeba

Biednym ludziom rzucać z nieba;

Będą przed nim giąć kolana,

Jest to stara twarz Rzymiana

na pieniądzu wpół zatarta.

Dajmy mu na pośmiewisko

Sprzeczne z naturą nazwisko;

Ochrzcijmy imieniem Czarta.
Teraz puśćcie! Niechaj leci!"

Sąd nad Czartoryskim nie jest tak "ostry" jak w przypadku Chłopickiego. Słowacki przyjaźnił się z Czartoryskim i uznał, że na tle innych wodzów jest on godny ze względu na docenione przez poetę zabiegi dyplomatyczne (Czartoryski szukał sojuszników za granicą, zwłaszcza we Francji, jednak bez powodzenia). Mimo to po porównaniu go z Talleyrandem, do dzisiaj uchodzącym za wzór dyplomaty, nie wypada on najlepiej.

***   

gen. Jan Skrzynecki
Etymologia nazwiska: skrzynia

"SZATAN
Teraz z konstelacji Raka
Odłamać oczy i nogi,
Dodać kogucie ostrogi
I z trwożliwego ślimaka
Oderwane przednie rogi...
Cóż tam w kotle?
DIABLI
Ktoś  z rycerzy.
SZATAN
Wódx! Chodem raka przewini,
Jak ślimak rogiem uderzy,
Sprobuje - i do skorupy
Schowa rogi, i do skrzyni
Miejskiej zniesie planów trupy,
Czekając, aż kur zapieje."

Generał Skrzynecki (wódz powstania listopadowego po gen. Chłopickim) był jednym z lepszych dowódców powstania listopadowego, jednak, mając opracowaną bardzo dobrą strategię, wycofywał się zamiast stoczyć większą bitwę. Skrzynia to symbol odkładania wszystkiego na później.

***    

Julian Ursyn Niemcewicz 

"SZATAN
Rzucić w kocioł Lachów dzieje,
Słownik rymowych końcówek;
Milijon drukarskich czcionek,
Sennego maku trzy główek.
Cóż tam?
DZIABLI
Starzec, jak skowronek,
Zastygły pod wspomnień bryłą.
Poeta - rycerz - starzec - nic,
Dziewięciu Feba sułtanic
Eunuch..."

Julian Ursyn Niemcewicz - historyk, autor Powrotu posła (krytyki stronnictwa konserwatywnego, żądającego władzy tylko dla arystokracji) i Śpiewów historycznych (poetycko opracowanej historii Polski), poseł na sejm czteroletni. Słowacki zarzuca mu, że żyje wyłącznie przeszłością.
"Milijon drukarskich czcionek" - wyśmianie poezji Niemcewicza
"Sennego maku trzy główek" - mak jest surowcem, z którego otrzymuje się niektóre narkotyki - Niemcewicz symbolem bierności wynikającej z otumanienia

***   

Joachim Lelewel

"SZATAN
Widzicie tę postać bladą,
Z mętów kotła już na pół urodną;
Twarz uwiędła i wzrok w czarnym kole;
Paszczę myśli otwiera wciąż głodną,
Wiecznie dławi księgarnie i mole;
I na krzywych dwóch nogach się chwieje
Jak niepewne rządowe systema.
Chce mówić, posłuchajmy, co na świat posieje?...
TWÓR
(pokazując z kotła głowę)
Czy lepiej, kiedy jest król? Czy kiedy go nie ma?..."

Lelewel - członek Rządu Narodowego w 1831 roku. Był profesorem Słowackiego i jego autorytetem, co nie uchroniło go przed krytyką byłego ucznia. Należy do starszego pokolenia, przez co jest anachroniczny. Hamletyzuje, niepotrzebnie dywaguje. Jego anemiczna bladość symbolizuje brak energii i chęci działania.
      

Praca domowa: przeanalizuj Prolog. Jakie koncepcje poezji się w nim pojawiają?
     

Religia

Kontynuacja tematu Przekazywanie życia:
  
Przekazywanie życia w sposób szczególny wpisuje człowieka w boski plan Stwórcy. Człowiek ma być współpracownikiem Boga w przekazywaniu życia. Nie może rościć sobie prawa do decydowania o tym, kto ma prawo żyć ani w jakich okolicznościach ma życie powstawać.
Kształtowanie gotowości współpracy z Bogiem w przekazywaniu życia oznacza troskę o całą przyrodę (rośliny, zwierzęta etc.). Człowiek nie może przez swoje egoistyczne działania niszczyć niektórych gatunków bądź eksploatować ich tylko dla własnej korzyści.
Współpraca człowieka z Bogiem w przekazywaniu życia powinna kształtowaćnastępujące postawy:

• rozumowe poznanie zasad natury oraz kształtowanie jej rozwoju,
• powstrzymanie się od wszelakich działań przeciwko człowiekowi i naturze zarówno w momencie poczęcia, jak i podczas trwania ludzkiego życia,
• takie korzystanie z postępu cywilizacyjnego i technicznego, aby służył on rozwojowi praw natury, a nie sprzeciwiał się jej zasadom (klonowanie, in vitro, manipulacje genetyczne).

   

Temat: Odpowiedzialność za życie.

Celem lekcji jest zrozumienie postawy wobec chorych i niepełnosprawnych, sensu niesienia im duchowej pomocy oraz troski o każde istnienie ludzkie.

Godność osoby ludzkiej wymaga, aby każdy człowiek, bez względu na przeżywaną chorobą czy stopień niepełnosprawności, miał zapewnione godne i kształtujące jego osobisty rozwój warunki życia.

Troska i odpowiedzialność za życie ludzi niepełnosprawnych powinna obejmować następujące działania:

• tworzenie szpitali, ośrodków pomocy i hospicjów,
• tworzenie szkół integracyjnych,
• tworzenie warsztatów terapii zajęciowej,
• tworzenie różnego rodzaju udogodnień komunikacyjnych i urbanistycznych,
• budowanie takich relacji społecznych, w których osoby niepełnosprawne nie będą pozbawione możliwości rozwijania swoich talentów i nie będą odsuwane na margines życia społecznego.

   

Historia

Pisaliśmy kartkówkę. Pytania:
1. Wymień dokonania Justyniana Wielkiego.
2. Wypisz przyczyny ekspansji Arabów.
3. Wypisz reformy Karola Wielkiego.
 
Temat: Ziemie Polskie do X wieku.

  

Tymczasowe, brzydkie i nieczytelne notatki. Niech sobie będą, żeby było wiadomo, co mnie więcej było na lekcji. Niedługo je przepiszę.

Praca domowa: przeczytać podrozdział Organizacja społeczna Słowian/str. 315-316 i zwrócić uwagę na zagadnienia:

• jaka była organizacja plemienia?
• jakie etapy w powstawaniu plemion można wyróżnić?

Z tego, co na tą chwilę wiem i co mi się wydaje, trzeba zrobić to pisemnie. Więc lepiej zróbcie, bo kropki rzecz bezcenna.

  

Wiedza o społeczeństwie

Temat: Pojęcie i typy kultury.

 

1. Kultura - całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, przekazywanego z pokolenia na pokolenie.

 

2. Typy kultury:

• kultura materialna,
• kultura duchowa,
• kultura społeczna.

    
3. Rodzaje kultury:

• wysoka,
• masowa,
• narodowa,
• uniwersalna,
• ludowa,
• medialna.

4. Ważne pojęcia:

• komercjalizacja,
• homogenizacja (ujednolicanie),
• happening,
• kakofonia.

Temat: Subkultury młodzieżowe i sekty.

Wymienialiśmy i omawialiśmy subkultury.

Praca domowa: wypisać argumenty:

• dlaczego warto należeć do subkultury?
• dlaczego jest to odradzane przez np. rodziców?