Plan:
1. przyroda
2. j. polski
3. wf
4. religia
5. historia
6. wiedza o społeczeństwie
7. wiedza o społeczeństwie
Przyroda
Temat: GPS - świat na wyciągnięcie ręki.
GPS - z ang. globalny system pozycjonowania
Tradycyjnie czytaliśmy podręcznik (strony 182-184). Trzeba umieć określać długość i szerokość geograficzną.
Praca domowa: Określ położenie geograficzne Łowicza (wyjaśnienie znajduje się na s. 184).
11.12.2013 (w środę) piszemy klasówkę.
Polski
Juliusz Słowacki, Kordian
1931 - powstanie listopadowe
1932 - wydanie Dziadów części III Mickiewicza
1833 - powstanie Kordiana Słowackiego, będącego jednocześnie naśladownictwem i odwróceniem Dziadów III
1834 - wydanie Kordiana (anonimowo - Kordiana wzięto za dzieło Mickiewicza)
Kordian to imię stworzone przez Słowackiego (tak jak Grażyna przez Mickiewicza). Geneza imienia:
- przestawione litery w imieniu Konrad,
- łac. cor (odmieniony wyraz: cordis) - serce jako siedlisko uczuć.
Scena I
Przygotowanie
- podłoże dalszej akcji
- scena faustyczna
Czas akcji: 31 XII 1799
Słowacki chciał zbudować napięcie poprzez umieszczenie akcji w ostatnim dniu stulecia, ale się chłopak trochę sypnął, bo ostatni rok XVIII wieku to rok 1800.
millenaryzm - wiara w przełom, mający dokonać się wraz z nadejściem nowego stulecia bądź tysiąclecia
Celem spotkania szatanów jest stworzenie przywódców powstania listopadowego.
***
"Godzina, której żaden człowiek
Dwa razy w życiu nie słyszy."
Chodzi o moment przełomu stuleci (dawniej średnia wieku była niższa, ludzie zazwyczaj nie dożywali stu lat). Słowa te zostają wypowiedziane przez szatana - na przemianę szykują się nie tylko ludzie, ale również świat metafizyczny.
***
"Szatani!
(Błyska dziesięć razy i dziesięć tysięcy szatanów spada.)"
Niesceniczność - Kordian jest bardziej niescenicznym dramatem niż Dziady, część III.
***
"SZATAN
Nie widać Mefistofela?
ASTAROTH
Zaszedł na grób przyjaciela,
Na grobie Twardowskiego odmawia pacierze."
- paradoks: diabeł odmawiający pacierze za duszę. Widać tu cechę charakterystyczną twórczości Słowackiego: jego dzieła są pisane z przymrużeniem oka,
- intertekstualność: nawiązanie do ballady Pani Twardowska Mickiewicza, który z kolei wykorzystał polskie legendy (później pojawiają się także nawiązania do dramatów Goethego i Byrona).
***
"SZATAN
Już nie znajdziesz cichego wśród Niemców doktora,
Po szwajcarskich się górach nie snują Manfredy
I mnichy długim postem po celach nie chudną.
Więc obłąkaj jakiego żołnierza."
Antycypacja - wyprzedzenie akcji, zapowiadanie przyszłych wydarzeń - Kordian jest żołnierzem obłąkanym przez szatana (chce zabić cara, trafia do domu dla psychicznie chorych).
Predykcja - przepowiadanie przyszłych wydarzeń, spełniające funkcję proroctwa (termin podany przy okazji, nieodnoszący się do powyższego cytatu).
***
Przygotowanie jest sceną faustyczną. Dowodem na to jest występowanie w niej Mefistofela, który, tak jak w
Fauście, jest wysłannikiem szatana na ziemi.
Stosunek Słowackiego do wydarzeń historycznych (powstania listopadowego)
Kordian jest kpiną z historii - zdaniem Słowackiego sytuacja podczas powstania była śmieszna, dlatego przedstawił ją jako garnek (jak to pani ładnie określiła: zupa narodowa). Jego postawa nie wynika z lekceważenia losów ojczyzny. Przedstawia wizję kreacyjną - Polacy są narodem biernym, ktoś za nich decyduje (nie jest to Bóg, ale diabeł).
Krytyka Polaków w Przygotowaniu
gen. Józef Chłopicki
Etymologia nazwiska: chłop
"SZATAN
Stary - jakby ojciec dzieci,
Nie do boju, nie do trudu;
Dajmy mu na pośmiewisko
Sprzeczne z naturą nazwisko,
Nazwijmy od słowa ludu,
Kmieciów, czyli nędznych chłopów.
Teraz, jak z niebieskich stropów,
Rzućcie wodza ludziom biednym."
Zarzuty:
- jest pozbawiony energii, zmanierowany,
- nie chce współpracować z niższą warstwą społeczną ("[...] Sprzeczne z naturą nazwisko."),
- za stary na dowódcę - konserwatysta, anachroniczny, nie przystaje do sytuacji powstania listopadowego.
***
Adam Jerzy Czartoryski
Etymologia nazwiska: czart
"SZATAN
Wrzucić do kotła dyjament,
Dyjament w ogniu topnieje;
Wylać sekretny atrament
Z Talleyranda kałamarza,
Co w niewidzialność blednieje
Od okularów rozsądku...
I dąć w kocioł... w kotła wrzątku
Obaczemy, co się stwarza.
DIABLI
Już gotowy! Mimo czary
Wyszedł jakiś człowiek godny,
Złe w tym kotle były wary,
Płyn za rzadki lub za chłodny.
SZATAN
To nic - to nic! Takich trzeba
Biednym ludziom rzucać z nieba;
Będą przed nim giąć kolana,
Jest to stara twarz Rzymiana
na pieniądzu wpół zatarta.
Dajmy mu na pośmiewisko
Sprzeczne z naturą nazwisko;
Ochrzcijmy imieniem Czarta.
Teraz puśćcie! Niechaj leci!"
Sąd nad Czartoryskim nie jest tak "ostry" jak w przypadku Chłopickiego. Słowacki przyjaźnił się z Czartoryskim i uznał, że na tle innych wodzów jest on godny ze względu na docenione przez poetę zabiegi dyplomatyczne (Czartoryski szukał sojuszników za granicą, zwłaszcza we Francji, jednak bez powodzenia). Mimo to po porównaniu go z Talleyrandem, do dzisiaj uchodzącym za wzór dyplomaty, nie wypada on najlepiej.
***
gen. Jan Skrzynecki
Etymologia nazwiska: skrzynia
"SZATAN
Teraz z konstelacji Raka
Odłamać oczy i nogi,
Dodać kogucie ostrogi
I z trwożliwego ślimaka
Oderwane przednie rogi...
Cóż tam w kotle?
DIABLI
Ktoś z rycerzy.
SZATAN
Wódx! Chodem raka przewini,
Jak ślimak rogiem uderzy,
Sprobuje - i do skorupy
Schowa rogi, i do skrzyni
Miejskiej zniesie planów trupy,
Czekając, aż kur zapieje."
Generał Skrzynecki (wódz powstania listopadowego po gen. Chłopickim) był jednym z lepszych dowódców powstania listopadowego, jednak, mając opracowaną bardzo dobrą strategię, wycofywał się zamiast stoczyć większą bitwę. Skrzynia to symbol odkładania wszystkiego na później.
***
Julian Ursyn Niemcewicz
"SZATAN
Rzucić w kocioł Lachów dzieje,
Słownik rymowych końcówek;
Milijon drukarskich czcionek,
Sennego maku trzy główek.
Cóż tam?
DZIABLI
Starzec, jak skowronek,
Zastygły pod wspomnień bryłą.
Poeta - rycerz - starzec - nic,
Dziewięciu Feba sułtanic
Eunuch..."
Julian Ursyn Niemcewicz - historyk, autor Powrotu posła (krytyki stronnictwa konserwatywnego, żądającego władzy tylko dla arystokracji) i Śpiewów historycznych (poetycko opracowanej historii Polski), poseł na sejm czteroletni. Słowacki zarzuca mu, że żyje wyłącznie przeszłością.
"Milijon drukarskich czcionek" - wyśmianie poezji Niemcewicza
"Sennego maku trzy główek" - mak jest surowcem, z którego otrzymuje się niektóre narkotyki - Niemcewicz symbolem bierności wynikającej z otumanienia
***
Joachim Lelewel
"SZATAN
Widzicie tę postać bladą,
Z mętów kotła już na pół urodną;
Twarz uwiędła i wzrok w czarnym kole;
Paszczę myśli otwiera wciąż głodną,
Wiecznie dławi księgarnie i mole;
I na krzywych dwóch nogach się chwieje
Jak niepewne rządowe systema.
Chce mówić, posłuchajmy, co na świat posieje?...
TWÓR
(pokazując z kotła głowę)
Czy lepiej, kiedy jest król? Czy kiedy go nie ma?..."
Lelewel - członek Rządu Narodowego w 1831 roku. Był profesorem Słowackiego i jego autorytetem, co nie uchroniło go przed krytyką byłego ucznia. Należy do starszego pokolenia, przez co jest anachroniczny. Hamletyzuje, niepotrzebnie dywaguje. Jego anemiczna bladość symbolizuje brak energii i chęci działania.
Praca domowa: przeanalizuj
Prolog. Jakie koncepcje poezji się w nim pojawiają?
Religia
Kontynuacja tematu
Przekazywanie życia:
Przekazywanie życia w sposób szczególny wpisuje człowieka w boski plan Stwórcy. Człowiek ma być współpracownikiem Boga w przekazywaniu życia. Nie może rościć sobie prawa do decydowania o tym, kto ma prawo żyć ani w jakich okolicznościach ma życie powstawać.
Kształtowanie gotowości współpracy z Bogiem w przekazywaniu życia oznacza troskę o całą przyrodę (rośliny, zwierzęta etc.). Człowiek nie może przez swoje egoistyczne działania niszczyć niektórych gatunków bądź eksploatować ich tylko dla własnej korzyści.
Współpraca człowieka z Bogiem w przekazywaniu życia powinna kształtowaćnastępujące postawy:
- rozumowe poznanie zasad natury oraz kształtowanie jej rozwoju,
- powstrzymanie się od wszelakich działań przeciwko człowiekowi i naturze zarówno w momencie poczęcia, jak i podczas trwania ludzkiego życia,
- takie korzystanie z postępu cywilizacyjnego i technicznego, aby służył on rozwojowi praw natury, a nie sprzeciwiał się jej zasadom (klonowanie, in vitro, manipulacje genetyczne).
Temat: Odpowiedzialność za życie.
Celem lekcji jest zrozumienie postawy wobec chorych i niepełnosprawnych, sensu niesienia im duchowej pomocy oraz troski o każde istnienie ludzkie.
Godność osoby ludzkiej wymaga, aby każdy człowiek, bez względu na przeżywaną chorobą czy stopień niepełnosprawności, miał zapewnione godne i kształtujące jego osobisty rozwój warunki życia.
Troska i odpowiedzialność za życie ludzi niepełnosprawnych powinna obejmować następujące działania:
- tworzenie szpitali, ośrodków pomocy i hospicjów,
- tworzenie szkół integracyjnych,
- tworzenie warsztatów terapii zajęciowej,
- tworzenie różnego rodzaju udogodnień komunikacyjnych i urbanistycznych,
- budowanie takich relacji społecznych, w których osoby niepełnosprawne nie będą pozbawione możliwości rozwijania swoich talentów i nie będą odsuwane na margines życia społecznego.
Historia
Pisaliśmy kartkówkę. Pytania:
1. Wymień dokonania Justyniana Wielkiego.
2. Wypisz przyczyny ekspansji Arabów.
3. Wypisz reformy Karola Wielkiego.
Temat: Ziemie Polskie do X wieku.
Tymczasowe, brzydkie i nieczytelne notatki. Niech sobie będą, żeby było wiadomo, co mnie więcej było na lekcji. Niedługo je przepiszę.
Praca domowa: przeczytać podrozdział Organizacja społeczna Słowian/str. 315-316 i zwrócić uwagę na zagadnienia:
- jaka była organizacja plemienia?
- jakie etapy w powstawaniu plemion można wyróżnić?
Z tego, co na tą chwilę wiem i co mi się wydaje, trzeba zrobić to pisemnie. Więc lepiej zróbcie, bo kropki rzecz bezcenna.
Wiedza o społeczeństwie
Temat: Pojęcie i typy kultury.
1. Kultura - całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, przekazywanego z pokolenia na pokolenie.
2. Typy kultury:
- kultura materialna,
- kultura duchowa,
- kultura społeczna.
3. Rodzaje kultury:
- wysoka,
- masowa,
- narodowa,
- uniwersalna,
- ludowa,
- medialna.
4. Ważne pojęcia:
- komercjalizacja,
- homogenizacja (ujednolicanie),
- happening,
- kakofonia.
Temat: Subkultury młodzieżowe i sekty.
Wymienialiśmy i omawialiśmy subkultury.
Praca domowa: wypisać argumenty:
- dlaczego warto należeć do subkultury?
- dlaczego jest to odradzane przez np. rodziców?