02.10.2013 [wtorek]

Plan:

1. przyroda

2. j. polski

3. wf

4. religia

5. historia

6. wiedza o społeczeństwie

7. wiedza o społeczeństwie

Przyroda

Doświadczenie

Temat: Wykrywanie skrobi.

Odczynniki i sprzęt laboratoryjny: płyn Lugola (alkoholowy roztwór jodu w jodku potasu), gotowany ryż, proszek do prania, biały ser, przecier pomidorowy.

Gotowany ryż zawiera skrobię.

Proszek do prania nie zawiera skrobi.

Biały ser nie zawiera skrobi.

Przecier pomidorowy: póki co wniosek stoi pod znakiem zapytania.

Polski

Porównaliśmy Lilije Mickiewicza i poniższy utwór:

Percival Schuttenbach, Pani Pana Zabiła
Przyszła z Polski nowina:
Pani pana zabiła,
Pani pana zabiła.
W ogrodzie go złożyła,
Rutki tam posadziła,
Rutki tam posadziła.
Rośnij rutko wysoko, wysoko, wysoko,
Pod okienkiem, hej, pod okienkiem głęboko!

Rutka okna sięgała,
Pani pana płakała,
Pani pana płakała.
Wyjrzyj, dziewko, w czarny las,
czy nie jedzie kto do nas,
czy nie jedzie kto do nas.
Jadą tutaj panowie, panowie, panowie,
Nieboszczyka, hej, nieboszczyka bratowie!

Siadaj z nami na brykę,
Jedźmy w strony dalekie.
Pojechali za lasy
I tam darli z niej pasy.

Przyjechali pod wrota,
Pytali się o brata,
Pytali się o brata.
My z wojenki jedziemy,
O bracie nic nie wiemy,
O bracie nic nie wiemy.
Sama nie wiem, gdzie się dział, gdzie się dział, gdzie się dział
Na wojenkę, hej, na wojenkę jechać miał.

A cóż tutaj tyle krwie,
Na strzewiczku*, na nozie?
Na strzewiczku, na nozie?
Cóż to za krew na sieni,
Na chusteczce w kieszeni?
Na chusteczce w kieszeni?
Dziewka kury rzezała, rzezała, rzezała,
Krewka ją, hej, krewka ją popraskała!

Siadaj z nami na brykę,
Jedźmy w strony dalekie,
Jedźmy w strony dalekie!
Pojechali za lasy
I tam darli z niej pasy.

Siadaj z nami na brykę,
Jedźmy w strony dalekie,

Jedźmy w strony dalekie!
Pojechali za lasy
I tam darli z niej pasy.
_______________________
* strzewiczek - trzewik

[link do YouTube]

Elementy, które zostały zmienione:

• w utworze Percivala Schuttenbacha nie wiadomo, dlaczego pani zabiła pana, podczas gdy w Lilijach jest podany konkretny powód,
• sposób, w jaki zostaje ukarana pani - w Lilijach sprawiedliwość wymierzają siły nadprzyrodzone, a w Pani Pana mężczyźni mszczą się za śmierć brata:

Pojechali za lasy

I tam darli z niej pasy.

• w Lilijach pani grzebie pana daleko od domu, natomiast w Pani Pana - w ogródku, pod samym oknem,
• rutka zamiast lilii - symbol żałoby (pani opłakuje śmierć pana zamiast się z niej cieszyć),
• bracia nieboszczyka nie wiedzą nic o jego losie, nie pojawił się wątek, w którym starają się oni o rękę pani - mężczyźni domyślają się, co się stało i chcą jedynie zemsty.

Elementy folkloru w utworze:

• słownictwo ("strzewiczek", "na nozie", "popraskała", "kury rzezała"),
• sień - element chłopskiej chaty.

 
Utwór jest stylizowany na pieśń ludową - wskazują na to powtórzenia niektórych wersów i wyrazów oraz wykrzyknienia ("hej!").

Konstanty Ildefons Gałczyński, Śliczne "Lilie"! (str. 62)

• utwór satyryczny,
• cytat z Lilij Mickiewicza,
• "A w dodatku jeszcze śpiewa!" - pokazanie kontrastu między doniosłością zbrodni a zachowaniem pani,
• "takie utwory Wieszcza / dzieciom się w książkach zamieszcza!!!" - sugestia: w podręcznikach szkolnych zamieszcza się skomplikowane utwory, które potem nie są dogłębnie analizowane (wskutek czego dzieciaki nie wiedzą nawet, dlaczego Mickiewicz był Wieszczem). 

 

Adam Mickiewicz, Ucieczka (str. 68-72)

• gradacja - im bliżej cmentarza i im więcej znaków wiary chrześcijańskiej wyrzuca dziewczyna, tym sceneria robi się mroczniejsza (pełna grozy),
• sytuacja dziewczyny: jest wyswatana z możnym panem, jednak nie chce za niego wyjść - wciąż ma nadzieję na to, że jej ukochany żyje i wróci z wojny,
• motyw miłości silniejszej niż śmierć,
• ballada ukazuje sytuację kobiety w romantyzmie - musiała mieć na uwadze majątek męża i nie zawsze mogła wyjść za mąż z miłości lub zostać starą panną.

 
Praca domowa: napisać krótką notatkę na temat Ślicznych "Lilii". 

Religia

Celem naszej lekcji jest ukazanie, że człowiek odwołuje się do religii, poszukując odpowiedzi na pytanie o początek i cel istnienia świata i człowieka.

Wierzenia egipskie
Mitologia egipska opierała się na kulcie żywiołów. Świat powstał z Chaosu, z którego wyłoniły się cztery żywioły. Celem świata było dążenie do końca - jeżeli zniknąłby bóg Re, świat przestałby istnieć.

Mitologia grecka
Z Chaosu wyłoniła się pierwsza para bogów: Gaja - ziemia i Uranos - niebo. Człowiek był słaby, śmiertelny, poddany bóstwom.

Mitologia Azteków
Świat dzieli się na pięć kręgów słonecznych (wiruje wokół własnej osi) i przestanie istnieć, gdy ostatni krąg się domknie.

Wnioski
Religie w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie o początek i cel odwołują się do natury. Człowiek wierzy w skończoność natury i, przytłoczony nią, odwołuje się do religii, poszukując nieskończoności.

Historia

Kartkówka:

• ustrój Sparty,
• reformy Klejstenesa. 

Temat: Wojna peloponeska i jej skutki.

Konsekwencje wojny grecko-perskiej: 

• obrona niepodległości Grekow,
• odzyskanie ziem,
• koniec ekspansji Persji (od zakończenia wojny Persja ograniczała się do napuszczania jednych polis na drugie),
• ukształtowanie się dwóch przeciwstawnych sojuszy - Związku Peloponeskiego i Związku Morskiego, coraz większa wrogość między Atenami a Spartą.

431 - 404 r. p.n.e. - wojna peloponeska

Przyczyny wojny peloponeskiej:

• rywalizacja między Związkami,
• niepokojący Spartę wzrost znaczenia Aten i Związku Morskiego,
• bezpośrednia przyczyna: w należącym do Związku Morskiego Epidamnos (kolonii Korkyry, która była kolonią Koryntu) doszło do przewrotu - do władzy doszły osoby, które chciały wystąpić ze Związku Morskiego; Epidamnos zwróciła się o pomoc do Koryntu, który należał do Związku Peloponeskiego; Korynt zwrócił się do Związku Peloponeskiego, natomiast Korkyra - do Związku Morskiego,
• bezpośrednia przyczyna: Potidaja odmówiła Atenom płacenia składek i wystąpiła ze Związku Morskiego; następnie zwróciła się do Koryntu (swojej metropolii) o pomoc, zaś Korynt zwrócił się do Sparty (Związku Peloponeskiego).

Tekst ze str. 130 (górna połowa strony)
Strategia Aten:

• niedopuszczenie członków Związku Morskiego do wystąpienia z niego,
• schronienie się za murami miast (słaba armia lądowa),
• pokonanie Sparty na morzu.

Przez kilkanaście pierwszych lat wojny obie strony konfliktu szły, łupiły, co się dało i wracały. Nie stoczono żadnej przełomowej, decydującej bitwy.

Podstawowym popełnionym przez Ateny błędem była wyprawa Sycylijska, która zakończyła się całkowitą klęską.

405 r. p.n.e. - bitwa nad rzeką Ajgospotamoi (obok Cieśniny Hellespont)

Wojnę (dzięki popełnianym przez Ateńczyków błędom i pomocy Persji) wygrała Sparta.

404 r. p.n.e. - traktat pokojowy

Warunki pokoju:

• Ateny mają rozwiązać Związek Morski,
• zburzenie Długich Murów,
• polityka zagraniczna Aten ma zostać oddana w ręce Sparty.

Wojna peloponeska była najkrwawszą wojną w dziejach starożytnej Grecji, ponieważ była wojną totalną, polegającą na wykończeniu gospodarczym przeciwnika, nie na pokonaniu jego wojsk.

Skutki wojny peloponeskiej:

• osłabienie wewnętrzne Grecji,
• (skutek poprzedniego) kryzys, z którego Grecja już nigdy się nie podźwignęła,
• przekreślenie jakichkolwiek szans na zjednoczenie Grecji.

395 - 387 r. p.n.e. - wojna koryncka (kolejny konflikt pomiędzy dotychczasowymi zwycięzcami a przegranymi)

371 r. p.n.e. - pokonanie armii spartańskiej przez ateńską

Bez pracy domowej. 

WoS

Władza rodzicielska wygasa w wieku 18 lat.

Temat: Pojęcie i koncepcja struktury społecznej.

1. Społeczeństwo - ukształtowana historycznie zbiorowość. Grupo ludzi zamieszkujących pewien wyodrębniony obszar i połączonych przez wspólne wartości, styl życia i instytucje.

2. Trzy podstawowe elementy społeczeństwa:

• obiektywne warunki bytu danej zbiorowości,
• kultura danego społeczeństwa,
• struktura społeczeństwa.

Kultura - całokształt działalności człowieka, przekazywany z pokolenia na pokolenie.

3. Struktura społeczna - zbiorowość, grupy społeczne, kręgi społeczne, społeczność lokalna, kasty, warstwy.

4. Koncepcje struktury społecznej:

• teoria funkcjonalna (August Comte i Herbert Spencer) - społeczeństwo tworzy całość, jest niepodzielne, ponieważ jednostki są od siebie zależne,
• teoria konfliktowa (dychotomiczna) - Karol Marks,
• teoria interakcyjna (Herbert Blumer).

5. Elementy struktury społecznej:
a) zawodowa,
b) demograficzna (ilość, płeć, wiek, miejsce zamieszkania),
c) klasowa - osoby o podobnym położeniu majątkowym:

• wyższa,
• średnia,
• niższa,

d) warstwowy - styl życia, wpływ na władzę etc.:

• inteligencja,
• robotnicy,
• chłopi,
• przedsiębiorcy.

Temat: Przemiany struktury społeczeństwa polskiego.

1. Demografia społeczeństwa polskiego:

• liczne społeczeństwo,
• mały przyrost naturalny,
• więcej kobiet niż mężczyzn,
• społeczeństwo starzejące się,
• wyludnienie wsi na rzecz miast,
• dysproporcje w wykształceniu między ludźmi w miastach i we wsiach,
• lepiej wykształcone są kobiety,
• postindustrializm - ponad 50% ludzi pracuje w usługach.